Özellikle mevsim değişikliklerinde geçen mevsimin sebze- meyvelerini yiyebilmek ya da fazla miktarda bulunan gıdalarını saklayabilmek için derin dondurucu teknolojisinden yararlanırız. Gıdaların özelliklerini kaybetmeden saklayabilmek için bazı koşullara dikkat etmek gerekir. Vitamin ve mineral değerlerini korumasını gerekirken, saklama sırasında oluşabilecek bakterilerin de önüne geçmek en önemli konulardır.
Besinler, kimyasal maddeler, fiziksel koşullar, mikroorganizmalar, çeşitli haşere ve böcekler nedeniyle çok çabuk bozulabilirler. Besinlerin bulunduğu ortamın ısı değerlerinin yüksekliği, kimyasalların birbiri ile etkileşimini hızlandırarak arttırırken aynı zamanda da besinlerin üzerindeki mikroorganizmaların çok çabuk çoğalmasına neden olurlar. Böylece besinlerin üzerinde çoğalan mikroorganizmalar hem gıdaların bozulmasına hem de sağlığımızın tehlikeye girmesine sebep olur.
Gıdalarımızın sıcaktan etkilenerek çok çabuk bozulmasını önlemek amacıyla soğuk ortamlarda korunup saklanması eskiden beri bilinen ve uygulanan bir yöntemdir. Saklama yöntemlerinin en sağlıklısı tabii besinleri dondurarak saklamadır. Ama bu herkes için ekonomik ve basit olmayıp, bütçeyi zorlayabilir.
Besinlerin dondurduğumuzda aslında içeriğinde bulunan suyu dondurmuş oluruz. Su donduğu için mikroorganizmaların su ihtiyaçlarını karşılayamadıklarından hayatta kalma imkanı da yok olacaktır. Isı değerinin çok düşük olmasından dolayı besin içindeki enzimlerin aktivitesi yavaşladığı için gıdaların bozulma süreci oldukça uzun olacaktır.
Besinleri nasıl dondurmak gerekir:
Her besinin fiziksel ve kimyasal içeriği farklı olduğundan su miktarları ve suya bağlı mineral miktarları da farklıdır. Bu sebeple dondurma yöntemlerinin de farklı olması gerekir. Örneğin et ile bir sebzenin dondurma işleminin farklı süreçleri vardır.
Nerdeyse tüm besinleri dondurabilme imkanına sahibiz. Ama dondurduğumuz besinlerin çözündürüldükten sonra tazeliğinde ve lezzetinde değişiklikler olması ihtimal dahilindedir. Bu tür besinlerin dondurmaya uygun olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz.
O halde örnekleme olması açısından besin guruplarından sebzelerin, dondurulma işleminden önce nasıl bir işlem sırası gerektiğine birlikte bakalım:
Sebzeler nasıl dondurulur:
Sebzeler sap, kök, çöp ve kabukların ayıklanarak, bol su altında güzelce yıkanır. Daha sonra her sebze türü için farklı sıcaklık ve sürede haşlanır. Haşlama işleminden sonra sebzelerin hızla soğutulması gerekir. Haşlama ve soğutma işlemlerinin ardından sebzelerin üzerinde bulunan su süzülerek kaba alınıp, dondurulmak üzere derin dondurucuya koyulur.
